Clara Bilbao

CO2 emisioak eta biomasa polimero biodegradagarri eta berriztagarri berriak ekoizteko.

Plastikoek funtsezko zeregina dute gizarte modernoan, baina ingurumenean eta kliman ere eragin nabarmena dute. EBk baliabideak modu eraginkorrean erabiltzen dituen eta klimatikoki neutroa den ekonomia zirkular baterantz egin nahi duen trantsizioak, zero kutsadura lortzeko anbizioarekin batera, plastikoak nola ekoizten, erabiltzen eta bizitza baliagarriaren amaieran nola kudeatzen diren birpentsatzea ekarri du. Inguru horretan, oinarri biologikoa duten plastiko biodegradagarriak eta konpostagarriak alternatiba gisa agertzen ari dira gure eguneroko bizitzan. Gaur egun urtero ekoizten diren 400 milioi tona plastikoaren % 0,5 baino ez dira (2,3 MT), baina Plastics Europe erakundearen iritziz, jatorri fosileko plastikoak lehengai birziklatu eta berriztagarriekin egiten den plastiko zirkularrekin ordezkatzea pixkanaka egingo da; 2030ean % 25 eta 2050ean % 65 izan daiteke, politika egokiak eta plastikoaren sektorean berrikuntza proiektuak garatzeko laguntza badaude.

Bestalde, Europako asmo handiko helburu klimatikoak lortzeko, C02ren emisioak nabarmen murriztu behar dira datozen urteetan. Nahiz eta energia-eraginkortasunean eta energia berriztagarrietan inbertituz asko lor daitekeen, gero eta garrantzitsuagoa da CO2a harrapatzea, biltegiratzea eta lehengai gisa erabiltzea ahalbidetuko duten teknologiak izatea. Hori bereziki garrantzitsua da isurketak murriztea zailagoa den sektoreetan, hala nola zementuan eta hondakinen balorizazio energetikoan. Neutraltasun klimatikoaren helburuak betetzeko, EB prest egon beharko da urtean gutxienez 50 milioi tona C02 harrapatzeko 2030erako, 80 milioi tona 2040rako eta 450 milioi tona inguru 2050erako. Bi erronka horiek kontuan hartuta, PREBIO2 "Co2-rekin egindako polikarbonato berriztagarriak, BIOdegradagarriak eta BIObateragarriak EAEko sektore estrategikoentzat" proiektuak polimero biodegradagarri eta berriztagarri berriak garatzeko helburua izan du, CO2 isuriak eta biomasa lehengai gisa erabiliz. Proiektuan GAIKER zentro teknologikoak (Basque Research & Technology Alliance-eko (BRTA) kidea), TECNALIAk (liderra), UPV/EHUk, BCMaterials-ek, NEIKERek eta ACLIMAk parte hartzen dute.

PREBIO2ek polikarbonatoen sintesiari buruz ikertzen ari da, CO2 lehengai duen plastiko mota bat, eta baita plastiko horiek nola prozesatu eta nekazaritzarako, osasunerako eta elektronika inprimaturako nola erabili ere ikertzen ari da. Polikarbonato gehienak ez dira berriztagarriak ezta biodegradagarriak, eta A bisfenoletik (BPA) eratortzen dira. EFSA European Food Safety Agency erakundeak egindako azken azterketen arabera, substantzia horrek giza osasunean eragina izan lezake.

Proiektu honetan honako hauek garatu dira:
● Adimen Artifizialeko ereduak, materialen diseinu molekularraren arabera (monomeroen egitura) euren ezaugarri makroskopikoak (polimeroak) aurreikusi ahal izateko. Kasu honetan, AAren ekarpenik garrantzitsuena esperimentazio denborak nabarmen murrizten dituela da, eta horrek benetako iraultza ekarriko du material berrien diseinuan.
● CO2tik abiatuta, zenbait polikarbonato mota sintetizatzeko prozesuak.
● Estrusioaren eta 3D inprimaketaren bidez plastikoak eraldatzeko prozesuak, nekazaritzarako filmak eta pieza biodegradagarriak egiteko.
 ● Sentsoreak fabrikatzeko CO2rekin egindako polikarbonatozko konpositeak eta ikatz-betegarriak.
● Garatutako materialek zitotoxikotasunik ez dutela baliozkotzea, horrela osasun arloan erabiltzeko atea irekiz.

Proiektuan irekitako ikerketa-ildoekin jarraituz eta PREBIO2ren emaitzetan oinarrituz, enpresen lehiakortasuna hainbat modutan hobetzeko aukera sortzen da: produktuen ekodiseinua, ekoizpen-prozesu jasangarriagoen garapena, lehengai fosilen kontsumoa murriztea eta CO2 isuriak zuzenean murriztea. Horrela, Europako trantsizio ekologikoko helburuekin bat etorriko dira enpresak, egungo ekoizpen-ereduetan aldaketa sakona eragingo baitute.

600.000 eurotik gorako aurrekontuarekin eta 2 urteko iraupenarekin, PREBIO2k Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Sailaren Elkarlanean egindako Ikerketarako laguntza-programaren (Elkartek) finantzaketa jaso du.

GAIKERen zeregina
GAIKER Zentro Teknologikoak, polimero funtzional, jasangarri eta oinarri biologikoko polimeroetan oinarritutako materialen eta aplikazioen garapenean aditua denak, % 100 berriztagarriak diren polikarbonato berrien compounding teknologien bidezko formulazioan lan egiten du ikerketa honetan, helburu diren erabileretarako behar diren eraldaketa eta funtzionaltasun prozesuetara egokitzeko. Era berean, polikarbonato berriekin 3D inprimaketa eta estrusio teknikak ikertzen ditu, nekazaritzan erabiltzeko xafla eta film biodegradagarriak edo ezaugarri eroaleak eta piezorresistiboak dituzten sentsoreak egiteko.

FENICE proiektu europarrak birziklatu daitezkeen, arinak diren eta suarekiko erresistentzia ona duten baterien kutxak garatzea du helburu.

GAIKER Zentro Teknologikoak, Basque Research & Technology Alliance, BRTAko kideak, Europako Fire Resistant Environmental Friendly Composites (FENICE) proiektuan parte hartzen du. Proiektu horren helburua automobilen sektorerako bateria-kutxa arin eta seguruak garatzea da, material jasangarri eta berritzaileen erabilerari esker birziklatu ahal direnak.

Ikerketa hori prezio eskuragarriko soluzio eraginkorrak bilatzeko beharraren ondorioz sortu zen, automobilak elektrifikatzeko hain astunak ez diren eta suarekiko erresistentzia ona duten bateria kutxak egiteko. Bertan, nazioarteko 10 kidek parte hartzen dute, prozesuaren beren know-howa garatzeaz eta diseinatzeaz arduratuko direnak, TRL8 teknologiaren heldutasun-mailara iritsi arte (ingurune erreal batean proben eta erakustaldien bidez ziurtatutako sistema osoa).

Proiektuan zehar, fibra-metal ijeztuetan (FML) oinarritutako hainbat material garatuko dira, bai eta jasangarritasunari eta segurtasunari dagokienez abantailak dituzten konposatu berritzaileak ere. Material horiek egiteko, beira-zuntzekin eta basaltoarekin aurreinpregnatuak egingo dira, eta horrela azken materialaren kostu lehiakorra eta ingurumen-inpaktuaren murrizketa bermatuko dira.

FML materialak aukeratzeko arrazoi nagusia material mota horiek suaren aurrean ezaugarri onak dituztela da. FMLez gain, ikerketa honetan bateria-kutxak fabrikatzeko geopolimero indartuak erabiltzea ere proposatzen da, horiek ere propietate termiko eta suarekiko erreakzio bikainak baitituzte.

GAIKERek, materialak karakterizatzeko laborategiko saiakuntzetan aditua, ENACek eta ILAC-MRA Europako erakundeak ziurtatutako suaren aurkako erreakzio-laborategia du. Proiektu honetan, garatutako materialen su-saiakuntzak egitea izango da bere lana, baita probeten saiakuntza mekanikoak ere, suarekiko esposizioaren aurretik eta ondoren, haien hondar-erresistentzia behatzeko.

FENICE proiektua 2022an sortu zen, eta 2025ean amaituko da. Europako Berrikuntza eta Teknologia Institutuak (EIT) finantzatu du, Horizon 2020 EBren Ikerketa eta Berrikuntza Esparru Programaren barruan.

Proiektuari buruzko informazio gehiago: https://www.fenice-composites.eu /

NEOPLAST2 proiektuan euskal industria sareari plastikozko materialen zikloak ixtea ahalbidetuko dioten bideak ikertzen ari dira, birziklatze kimikoko teknologiak erabiliz, hondakinak tratatuz eta balioa duten produktuak sortuz.

GAIKER Zentro Teknologikoa, Basque Research & Technology Alliance – BRTAko kide, NEOPLAST 2 proiektuaren koordinatzailea da. Proiektu horren helburua hainbat hondakin plastiko kalitate handiko baliabide bihurtzen lagunduko duten birziklatze kimikoko prozesuak garatzeko, hobetzeko eta egokitzeko ikertzea da, baliabide horiek bigarren mailako lehengai zorrotzenen merkatuek eskatzen dituzten zehaztapenak bete ditzaten. Kontua da ezagutza sortzea, industria sareak plastikozko materialen erabilera hobea, jasangarriagoa eta zirkularragoa egin dezan.

Hondakin plastikoen kudeaketa hobetzea eskaera orokorra bihurtu da, pertsonengan, ekosistemengan eta ingurune naturalarengan horiek duten eraginagatik. Birziklatze kimikoa konponbidearen zati bat dela baieztatu da, bai ohiko bide mekanikoekin birziklatzeko zailak diren edo birziklatu ezin diren hondakin plastikoak aprobetxatzeko, bai kimikoki birziklatutako eta hasierako lehengaietatik ia bereizi ezin diren produktuak lortzeko.

NEOPLAST 2 proiektua birziklatze kimikoko prozesuak ikertzeko eta garatzeko asmoz sortu zen eta gaur egun produktuak sortzeko eta horien kalitatea hobetzeko fasean dago. Zehazki, kondentsazio-polimeroz osatutako plastikoen solbolisi-erreakzioen edo plastiko-nahasketen pirolisi- eta gasifikazio-prozesuen hautakortasuna handitzeko lanean ari dira, baita substantziak eta frakzioak (monomeroak edo olioak, esaterako) araztea lortzen duten adsortzio- edo erauzketa-eragiketak definitzeko ere. Horrekin, kimikoki birziklatutako plastiko berriak sortzea posible, bideragarria eta ingurumenerako onuragarria dela frogatu nahi dute.

NEOPLAST 2 proiektua (KK-2020/00107 erref.) Eusko Jaurlaritzak finantzatu du 2023 eta 2024 urteetan Elkarlanean egindako Ikerketarako ELKARTEK laguntza-programarekin. GAIKER zentro teknologikoarekin batera (proiektuaren buru dena), beste lau euskal agente teknologiko parte hartzen dute proiektuan: UPV/EHUko Ingeniaritza kimiko eta Ingeniaritza kimiko eta ingurumen sailak, TECNALIA eta POLYMAT. Guztiek ematen dute euren ezagutza hondakin plastikoak bide termokimiko eta solbolitikoen bitartez produktu bihurtzeko, katalisiarekin, prozesuen kontrolarekin, produktuen garbiketarekin edo sintesi kimikoarekin konbinatuta.

Ikerketa honi esker, GAIKERek, birziklatze mekaniko eta kimikoan erreferentzia dena, eta hondakinen karakterizazio eta tratamenduan, produktuen lorpenean, birziklatze eskemen diseinuan eta eragiketa eta prozesuen eskalatzean esperientzia handia duena, ezagutza osoa izango du solbolisi katalitikoaren bidezko birziklatze kimikoa ulertzeko eta eraginkortasunez erabiltzeko. Zehazki, poliesterren (PET) eta poliuretanoen (PU) hondakinak bihurtuz, erreakzio-parametroak eta -baldintzak kontrolatuz eta lortutako produktuen maila hobetuz, balio erantsi handiko monomeroak eta produktu kimikoak sortuko ditu, erabilera zorrotzenetarako mailak lortuko dituelako, hala nola erretxina berrien sintesirako.

SMYRNA proiektuaren bidez euskal industriak uren tratamenduaren arloan duen lehiakortasuna mantendu nahi da, sinergiak eta gaitasun teknologikoak batuz.

GAIKER Zentro Teknologikoak, Basque Research & Technology Allianceko (BRTA) kidea, “SMYRNA, urak fisiko-kimikoki tratatzeko material eta prozesu berriak” proiektuan parte hartzen du.

Proiektuaren helburua proposamenean parte hartzen duten sei erakundeen sinergiak eta gaitasun teknologiko osagarriak batzea da, uren tratamenduaren arloan material aurreratu eta prozesu berriak garatzeko. Horrela, tratamendu fisiko-kimikoko teknologietan material eta prozesu berriak garatuz, euskal industriari bultzada berria eman nahi zaio.

Uren tratamenduari buruzko araudi berriak uraren berrerabilera eta eraginkortasuna bultzatzen ditu prozesu industrialetan. Hori dela eta, datozen urteetan, prozesu horiek egokitu egin beharko dira ura aurrezteko -ura berrerabiliz- eta baliabideak berreskuratzeko -material kritikoetatik, hondakin-lohietatik eratorritako biomaterialak, eta biogasetik sortutako energia. Isurtzeko tratamendu batetik berrerabiltzeko tratamendu batera igaro behar da, eta horrek erronka hauei aurre egiteko beharra dakar:
•    Egungo ur-arazketako prozesuen eraginkortasuna hobetzea ahalbidetuko duten material berriak garatzea.
•    Uretan dauden eta ingurumenerako edo osasunerako arriskutsuak izan daitezkeen konposatu emergenteak ezabatzea.
•    Tratatutako uraren osasun-kalitatea bermatzea.
•    Prozesuen eraginkortasun energetikoa hobetzea, korronte likidoetan balio erantsiko konposatuak berreskuratzea erraztuz.

Erronka horiei aurre egitean, jasangarritasuna helburu izan behar da, konposatu kimikoen eta energiaren erabilera murriztuko duten teknologiak erabiliz.

SMYRNA proiektuak erronka horiei erantzun nahi die, eta, horretarako, zenbait ildo estrategiko proposatzen ditu, hala nola urak tratatzeko sistemetan erabiltzeko materialak garatzea, eta urak tratatzeko eskema berriak garatzea kezka berriak sortzen ari dituzten konposatuak (CEC) eta patogenoak ezabatzeko eta materiak berreskuratzeko.

SMYRNA proiektua Eusko Jaurlaritzak finantzatzen du Elkartek Elkarlanean egindako Ikerketarako laguntza-programaren barruan, eta urte honen amaieran amaituko da. GAIKER, tratamendu fisiko-kimikoen sistema aurreratuetan eta urak berrerabiltzeko teknologietan aditua denez, alde batetik, urak iragazteko eta tratatzeko material berriak garatzeaz arduratuko da, fabrikazio gehigarria erabiliz eta mintzak aldatuz, eta, bestetik, garatutako material horien saiakuntza eta baliozkotzea egiteaz. Bestalde, kutsatzaile berrien zenbait tratamendu ebaluatuko ditu, oxidazio aurreratuko, adsortzioko eta mintz bidezko banaketako prozesuen bidez. Halaber, urak desinfektatzeko eta bere toxikotasuna ebaluatzeko hainbat sistema egingo ditu. Eta, azkenik, urak tratatzeko ebaluatutako prozesu berritzaileen simulazioak eta ereduak egiten lagunduko du.

Apirilaren 16tik 18ra In-cosmetics Globalen edizio berri bat egingo da Parisen

 Apirilaren 16tik 18ra GAIKER, Basque Research & Technology Alliance (BRTA) erakundeko kidea, aurten Parisen egingo den In-cosmetics Globalen edizio berri batean egongo da. 

Zentroak dermokosmetikaren arloko I+G+B zerbitzuen eskaintza aurkeztuko du Goya Análisis doktorearekin eta Anmar Clinical Servicesekin partekatutako stand batean. In-cosmetics Global norberaren zaintzarako osagaien munduko ekitaldi nagusia da. Topaketak osagaien hornitzaile nagusiak eta produktu bukatuen fabrikatzaileak biltzen ditu, biharko abangoardiako kosmetikoak inspiratzeko.
Bisita gaitzazu 1U85 standean!

>> Gehiago jakiteko

Plastic2Plastic proiektuarekin plastikozko hondakinetatik pirolisi-olioak lortu dira, findegien sektorean eta industria petrokimikoan lehengai gisa erabiltzeko.

Plastic2Plastic proiektuan Basque Research & Technology Alliance, BRTAko kide den GAIKER Zentro Teknologikoak, Zorroza Gestión S.L. (proiektuaren buru) eta Petronor enpresek hartu dute parte, eta emaitza onak lortu dituzte.

Plastic2Plastic 2021ean hasi zen, zabortegira zihoazen plastikozko hondakinetatik produktu berriak fabrikatzeko kalitate nahikoa zuten pirolisi olioak lortzeko helburuarekin. Horrela, hondakin horiei bigarren bizitza bat ematea eta lehengai eta energia aurreztea lortuko litzateke.

Izan ere, REQUIPLAST proiektuaren jarraipena zen; bertan, GAIKERek eta PETRONORek plastiko-eduki handia duten errefus-korronteen aprobetxamendua aztertu zuten, pirolisi prozesuaren bidez konposizio homogeneo eta kontrolatuko olioak lortzeko.

Ikerketa berri hau Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoak (Ihobe) finantzatu du, ekoberrikuntza zirkularreko laguntzen programaren barruan, eta REQUIPLAST proiektuan aurkitutako funtsezko zenbait alderditan sakondu du, hala nola:
Hondakinak pirolisi-prozesurako prestatzea eta egokitzea, konposizio- eta morfologia-irizpideetan oinarrituta.
Tenperatura eta presio baldintza ertainetan egin ahal den prozesu sendo eta erraz bat garatzea, pirolisi-olioa egokitzeko fabrikak onartutako kalitatezko pirolisi-olioei errendimendu handia ematea ahalbidetzeko, ondoren material gisa aprobetxatzeko.
Sortutako olioen kalitatea egiaztatzea eta kontrolatzea.
Azpiproduktuen balorizazio materialerako aukeren ebaluazioa, esaterako ikatz-solidoarenak.

GAIKERek esperientzia handia du plastikoak kimikoki birziklatzeko prozesuak garatzen, eta, gainera, bereizteko eta egokitzeko ekipo ugari eta pirolisi-prozesu termokimikoak eskalatzeko instalazio pilotuak ditu. Horregatik, proiektu honetan hondakina bereizteko eta egokitzeko prozesuak definitzeaz eta pirolisi selektiboko prozesua optimizatzeaz arduratu da. Era berean, lortutako pirolisi olioak eta ikatz-produktua aztertu ditu, balorizazio materialaren aukerak ebaluatzeko.